Փետրվարի 10-ին նշում են էպիլեպսիայի միջազգային օրը: «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ի մանկական նյարդաբանության ծառայության պատասխանատու Նունե Կույումջյանը «Արմենպրես»-ի «Հարց բժշկին» նախագծի՝ էպիլեպսիայի օրվան նվիրված թողարկման շրջանակում խոսել է Էպիլեպսիայի առաջացման պատճառների, ախտանշանների, բուժման առաջարկվող մեթոդների և մի շարք այլ կարևոր հարցերի շուրջ։ Մանկական նյարդաբանության ծառայությանը և թիմին կարող եք ծանոթանալ հղմամբ։Փոդքասթը կարող եք լսել այս հղմամբ։

«Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ը փետրվարի 22-ին կազմակերպում է մանկական նյարդաբանության և նյարդավիրաբուժության բաց դռների օր: Այդ օրը ծնողները հնարավորություն կունենան անվճար և առանց ուղեգրի խորհրդատվություն անցնել մանկական նյարդաբանի և նյարդավիրաբույժի հետ, ինչպես նաև՝ անհրաժեշտության դեպքում անցնել Էլեկտրոէնցեֆալոգրաֆիկ (ԷԷԳ) հետազոտություն՝ նույնպես անվճար: Նախապես հերթագրվելը պարտադիր է: Գրանցվելու համար զանգահարեք՝ +374 12 34 56 78։Հիվանդանոցում ընդգծում են, որ էպիլեպսիայի արդյունավետ վերահսկման համար անհրաժեշտ է բարձրացնել հասարակության իրազեկվածությունը։ «Ուիգմոր» հիվանդանոցում էպիլեպսիա ախտորոշում ունեցող երեխաների համար անցկացվող բաց դռների օրը կծառայի նաև որպես կրթական/լուսավորչական հարթակ, որտեղ ծնողները կարող են ստանալ ոչ միայն մասնագիտական խորհրդատվություն, այլև տեղեկություններ ժամանակակից դեղորայքային և վիրահատական բուժման մեթոդների մասին։«Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ի մանկական նյարդաբանության ծառայության պատասխանատու, մանկական նյարդաբան Նունե Կույումջյանը նշում է, որ Հայաստանում մանկական էպիլեպսիան ամենահաճախ հանդիպող նյարդաբանական հիվանդություններից մեկն է. ըստ պաշտոնական տվյալների՝ երկրում 3000-ից ավելի երեխա ունի «էպիլեպսիա» ախտորոշումը։«Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ի մանկական նյարդաբանության ծառայության պատասխանատու, մանկական նյարդաբան Նունե Կույումջյան«Մեր հասարակության մեջ կա թյուր ընկալում, թե էպիլեպսիան մեկ հիվանդություն է, մինչ դեռ գոյություն ունեն դրա բազմաթիվ տեսակներ։ Էպիլեպսիան կարող է ի հայտ գալ երեխայի կյանքի տարբեր փուլերում՝ սկսած նորածնային տարիքից մինչև դեռահասություն։ Այսօր մասնագետների հիմնական խնդիրը ոչ միայն հիվանդության ճիշտ ախտորոշումն ու բուժումն է, այլև՝ ծնողների և հասարակության իրազեկման մակարդակի բարձրացումը», – ընդգծում է Ն․ Կույումջյանը։Ամբողջական տարբերակը կարդացեք այս հղումով։

Ի՞նչ է նյարդավիրաբուժությունը Նյարդավիրաբուժությունը` բժշկության ամենաերիտասարդ, ամենաբարդ և արագ զարգացող ճյուղերից մեկն է։ Այն զբաղվում է նյարդային համակարգի՝ մասնավորապես գլխուղեղի, ողնուղեղի, ծայրամասային նյարդերի և դրանք շրջապատող հյուսվածքների՝ գանգի, ողնաշարի բնածին և ձեռքբերովի արատների վիրահատական բուժմամբ։ Վնասվածքները/տրավմաները նույնպես նյարդավիրաբուժության կարևոր ուղղություններից են։ Դրանք ներառում են գանգի կոտրվածքները, գլխուղեղի սալջարդերը, արյունազեղումները, ողնուղեղի վնասվածքները և ծայրամասային նյարդերի վնասվածքները, որոնք կարող են առաջանալ վթարների, անկումների կամ արտաքին այլ ազդեցությունների հետևանքով։ Նյարդավիրաբուժական միջամտությունները նման դեպքերում նպատակ ունեն կանխել հետագա նյարդաբանական բարդությունները, թեթևացնել գլխուղեղի կամ ողնուղեղի ճնշումը և հնարավորության դեպքում վերականգնել կորցրած ֆունկցիաները։ Ընդհանուր նյարդավիրաբուժությունից զատ նյարդավիրաբույժները նաև նեղ մասնագիտացումներ ունեն․ կան անոթային, ողնաշարային, պերիֆերիկ նյարդերի, ֆունկցիոնալ և այլ մասնագիտացումներ։ Հայաստանում մանկական նյարդավիրաբուժությունն առանձնացված է որպես առանձին մասնագիտություն։ Ուիգմորի նյարդավիրաբուժական թիմը հիմնականում զբաղվում է մանկական նյարդավիրաբուժությամբ, ընդգրկելով նյարդավիրաբուժական հիվանդությունների ամբողջ սպեկտրը։ Որքա՞ն ժամանակ է անհրաժեշտ գործող նյարդավիրաբույժ դառնալու համար Հայաստանում նյարդավիրաբուժական մասնագիտացում ստանալու համար անհրաժեշտ է 6 տարի սովորել բժշկական համալսարանում, ապա 4 տարի մասնագիտանալ կլինիկական օրդինատուրայում։ Եվրոպայում կլինիկական օրդինատուրան կամ ռեզիդենտուրան տևում  է նվազագույնը 6 տարի, իսկ ԱՄՆ-ում՝ միջինում 8 տարի։ Նյարդավիրաբույժի գործնական աշխատանքը սկսվում է օրդինատուրայի ընթացքում՝ ավագ բժիշկների վերահսկողությամբ։ Կրթական գործընթացը նյարդավիրաբույժների աշխատանքի մշտական և անբաժանելի մասն են. «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ը բազմաթիվ միջազգային համագործակցությունների միջոցով հաջողությամբ հյուրընկալում և փորձի փոխանակում Է կազմակերպում աշխարհի առաջատար նյարդավիրաբույժների հետ, ուսումնասիրում և տեղայնացնում է միջազգային հետազոտահեն գործելակարգերը։  Ուիգմոր նյարդավիրաբուժություն և պետպատվեր «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանց»-ում նեյրովիրաբուժական ամբուլատոր և հիվանդանոցային բժշկական օգնության ծառայությունների ողջ ծավալը մատուցվոմ է այդ թվում պետպատվերի շրջանակներում։ Պետպատվերի շրջանակներում սպասարկվելու համար անհրաժեշտ է համապատասխան առցանց ուղեգիր տեղամասային բժիշկից․ ուղեգիրը ստանալուն պես զանգահարեք` 012345678 հեռախոսահամարով, նախապես հերթագրվելու համար։ ՆԱԽԱՊԵՍ հերթագրվելը պարտադիր է։ Ուիգմորի նյարդավիրաբուժական ծառայությանը կարող եք ծանոթանալ հետևյալ հղումով՝  https://wigmore.am/hy/wigmore-kanants-ev-erekhaneri-hivandanots/tsarayutyunner/mankakan-nyardavirabuzhutyun Նյարդավիրաբուժությունը պահանջում է բազմապրոֆիլային հիվանդանոց Նյարդավիրաբուժական խնդիրներն ունեցող բուժառուները պահանջում են մուլտիդիսցիպլինար (բազմաթիմային) մոտեցում, քանզի պաթոլոգիաները ծանր են և հաճախ ընթանում են ուղեկցող հիվանդություններով։ Ծառայության համակարգված և արդյունավետ աշխատանքի համար կենսական կարևորություն ունի՝ ներզատաբանների, ակնաբույժների անեսթեզիոլոգ-ռեանիմատոլոգների, նյարդաբանների, վնասվածքաբան-օրթոպեդների, դիմածնոտային վիրաբույժների, ռադիոլոգների, պլաստիկ վիրաբույժների և այլ նեղ մասնագետների հետ սերտ, համալիր համագործակցությունը, ինչպես նաև հիվանդանոցի տեխնիկական հագեցվածությունը։ Հաճախ ծանր ընթացք ունեցող հիվանդությունները պահանջում են ՎԻԹ (Վերակենդանացման և ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունք) հսկողություն և բուժում։ Ուիգմոր հիվանդանոցում գործող երրորդ մակարդակի մանկական վերակենդանացման բաժանմունքը (ՀՀ ԱՆ կողմից շնորհված բարձրագույն աստիճան) ապահովում է միջազգային ստանդարտներին համապատասխանող խնամք՝ ծանր կամ կյանքի համար վտանգավոր իրավիճակներում գտնվող երեխաներին (կրծքահասակ տարիքից մինչև դեռահասներ): Բաժանմունքը հագեցած է առաջատար տեխնոլոգիաներով՝ համալիր հսկողություն, կյանք փրկող միջամտություններ և բուժումներ իրականացնելու համար: «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ի վերակենդանացման բաժնին կից գործում է սանավիացիայի ծառայություն, որն ապահովում է ծանր, կրիտիկական վիճակներում բուժառուների տեղափոխում՝ մարզերից Երևան։ Ուիգմորի կարևոր նպատակներից է մեկ հիվանդանոցում մատուցել բոլոր ծառայությունները համալիր, մի տանիքի տակ՝ որպես բուժառուակենտրոն բուժսպասարկում․ յուրաքանչյուր դեպքում ցուցաբերվում է թիմային մոտեցում։ Ապահովելով ընտանիքակենտրոն և բուժառուակենտրոն խնամք՝ բուժառուների ծնողները հոսպիտալացման ընթացքում մշտապես կարող են մնալ երեխայի հետ վերակենդանացման բաժանմունքում: Մանկական նյարդավիրաբուժության առանձնահատկությունները Մանկական նյարդավիրաբուժությունը տարբերվում է մեծահասակների նյարդավիրաբուժությունից թե՛ մանկական աճող օրգանիզմի անատոմոիական-ֆիզիոլոգիական առանձնահատկություններով, թե՛ հիմնական նոզոլոգիաների սպեկտրով, հենց այդ է պատճառը, որ վերջին տասնամյակներում ամբողջ աշխարհում  այն վերջնականապես առանձնացել է որպես առանձին մասնագիտություն։ Զարգացող օրգանիզմի նյարդային համակարգի վիրաբուժությունն ունի իր առանձնահատկություններն ու նրբությունները երեխայի աճի և ձևավորման բոլոր փուլերում։ Մանկական նյարդավիրաբույժի կարիք ունենում են նյարդային համակարգի բնածին արատներով, գանգի արատներով, հիդրոցեֆալիայով, գլխուղեղի կիստաներով և ուռուցքներով, Կիարիի մալֆորմացիայով, տրավմաներով և այլ պաթոլոգիաներով փոքրիկ բուժառուները։ Մինիմալ ինվազիվ միջամտություններ Գոյություն ունի կարծրատիպ, որ նյարդավիրաբուժական միջամտության համար պարտադիր անհրաժեշտություն է՝ գանգը «բացել»։ Սակայն ժամանակակից տեխնիկական միջոցները թույլ են տալիս փոքր կտրվածքներով և մինիմալ տրավմատիզացիայով կատարել բարձր ճշգրտություն պահանջող վիրահատություններ։ Օրինակ նեյրոնավիգացիայի կիրառումը թույլ է տալիս կատարել խորանիստ տեղակայված, դժվար հասանելի ուռուցնքերի բիոպսիաներ, ներուղեղային տարբեր իմպլանտների տեղադրում։ Ժամանակակից մանկական նյարդավիրաբուժության մեջ լայն տարածում են ստանում մինիմալ ինվազիվ՝ էնդոսկոպիկ վիրահատությունները, որոնք կիրառվում են հիդրոցեֆալիայի, գլխուղեղի կիստաների, գանգի զարգացման արատների, գլխուղեղի ներփորոքային արյունազեղումների  բուժման դեպքում։ Ո՞րն է հնարավոր ամենափոքր տարիքը նեյրովիրաբուժական միջամտության համար Անհրաժեշտության դեպքում երեխային հնարավոր է վիրահատել անգամ ծնվելուց անմիջապես հետո։ Աշխարհի առաջատար հիվանդանոցներում տարածում են ստանում նույնիսկ ներարգանդային կյանքում կատարվող վիրահատությունները, որոնք զարգացման որոշ  արատների դեպքում կարող են ավելի լավ արդյունք ապահովել։ Նման վիրահատությունները հաճախ կատարվում են ողնուղեղի զարգացման կոպիտ արատների դեպքում։ Բարեբախտաբար նման դեպքերը հնարավոր է կառավարել հղիությունը պլանավորելիս ֆոլաթթվի ընդունման և հղիության սքրինինգների շնորհիվ։ Ուիգմորում գործում է բարձր տեխնիկական հագեցվածությամբ նորածնային վերակենդանացման բաժանմունք: Շարունակաբար զարգացնելով և կատարելագործելով մանկական վիրաբուժական ծառայությունները՝ հիվանդանոցի ժամանակակից տեխնիկական հագեցվածությունը ապահովում է այնպիսի միջամտությունների հասանելիություն, որոնք հաճախ երեխայի կյանքի փրկության համար վճռորոշ են։ Վիրաբուժական թիմը գործակցելով նյարդավիրաբուժական թիմի հետ իրականացնում են նորածնային վիրահատություններ, անհաս երեխաների վիրահատություններ և զարգացման տարբեր արատների շտկումներ։

Հանրային Ռադիոյի «Մասնագիտությունը» հաղորդաշարի եթերում «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ի մանկական վիրաբույժ, վիրաբուժական ծառայությունների պատասխանատու Արայիկ Կարապետյանն է։ Զրուցում ենք մանկական և նորածնային վիրաբուժության առանձնահատկությունների, Ուիգմորի վիրաբուժական ծառայությունների, կրթական նախաձեռնությունների և այլ մասնագիտական թեմաներով։

«Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ը շարունակում է «Ապագա ծնողների դպրոց»-ի՝ ապագա ծնողներին ուղղված մեր կրթական օրակարգի փետրվար ամսվա գրանցումները։2024 թ․-ի հունիսի 1-ին ծննդօգնության ծառայության հետ մեկտեղ «Ուիգմոր»-ում իր դռները բացեց նաև «Ապագա ծնողների դպրոց»-ը։Այս կրթական նախագիծն ունի 3 հիմնական ուղղություն՝ ծննդաբերություն, կնոջ հետծննդաբերական խնամք եւ նորածնի խնամք։ Դասընթացները մշակել եւ վարում են Ուիգմոր հիվանդանոցի բժիշկները։ Դպրոցը գործում է ինչպես «Ուիգմոր»-ում հաշվառված հղիների, այնպես էլ դասընթացով հետաքրքրված բոլոր ապագա ծնողների համար։2025 թ․-ի փետրվարին կունենանք 3 հանդիպում հետևյալ թեմաներով՝ 01․02․2025 - Ծննդաբերություն․ դասընթացը ներառում է նաև շրջայց Ուիգմորի ծննդատանը, 08․02․2025 - Կնոջ ֆիզիկական և հոգեբանական խնամքը հետծննդյան շրջանում, 15․02․2025 - Նորածնի խնամք։ Դասընթացավարները Ուիգմորի մասնագետներն են՝ մանկաբարձ-գինեկոլոգ, ուրոգինեկոլոգ, հոգեբան, նեոնատոլոգ անեսթեզիոլոգ։ Ապագա ծնողների դպրոցի դասընթացներն իրականացվում են «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ում (հասցե՝ Հրաչյա Ներսիսյան 10/7):Դասընթացներն անվճար են «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ում հաշվառված հղիների համար և վճարովի են այլ մասնակիցների համար։Պայմաններին ծանոթանալու և գրանցվելու համար կարող եք անցնել կից հղմամբ՝ https://forms.gle/fQwMeBeMvsP5DvNJ7Գրանցման վերջնաժամկետը յուրաքանչյուր դասընթացի նախորդ օրն է։