Երեխաների մեծ մասի առաջին ատամը ծկթում է 4-6 ամսականում, սակայն մինչև 18 ամսականը առաջին ատամի ծկթումը համարվում է նորմալ։ 30 ամսականում երեխաներն ունենում են բոլոր 20 կաթնատամները։ Հազվադեպ, երեխան կարող է ծնվել ատամիկով կամ ատամը կարող է ծկթել մինչև երեք ամսականը։ Այս ատամները նույնպես կազմում են ատամնաշարի մաս՝ առողջ կաթնատամներից են, և հեռացնել խորհուրդ չի տրվում, եթե չեն խանգարում կերակրելուն կամ շարժուն լինելու պատճառով չեն կարող պոկվել և հայտնվել շնչուղիներում։ Ատամների ծկթման ժամանակ կարող են դիտվել լնդերի քոր, այտուցվածություն և ցավոտություն։ Երեխան կարող է անհանգիստ լինել, որոշ դեպքերում ջերմության թեթև բարձրացում է դիտվում։ Ծնողների, իսկ երբեմն նաև բժիշկների կողմից ատամների ծկթելուն վերագրվում են նաև այլ ախտանիշներ, որոնք ոչ թե ծկթելու, այլ հիվանդության նշան կարող են լինել։ Հազը, բարձր ջերմությունը, լուծը, փսխումները, հեղուկներից կամ սննդից հրաժարվելը ատամների ծկթումով պայմանավորված չեն և այդ նշանների առկայության դեպքում պետք է դիմել բժշկի՝ դրանց իրական պատճառը պարզելու և համապատասխան բուժում իրականացնելու համար։ Լնդերի ցավը մեղմելու համար կարելի է մեղմորեն մերսել նրա լնդերը․ նախապես լվացեք Ձեր ձեռքերը և մատներով կամ փափուկ կտորի օգնությամբ զգուշորեն մերսեք երեխայի լնդերի այտուցված հատվածները։ Կարելի է օգտագործել նաև ծկթման համար նախատեսված հատուկ սառեցված օղակները, որոնք երեխան կծում է՝ մեղմելով լնդերի ցավը։ Շատ բարձր կամ ցածր ջերմաստիճանը կարող է վնասել օղակի պլաստմասսան և բերել հեղուկի արտահոսքի, ուստի այդ օղակները՝ Պետք է սառեցնել սառնարանում Չի կարելի պահել սառցարանում Չի կարելի վարակազերծել եռացող ջրում կամ սպասք լվանալու մեքենայում Մանկաբույժի հետ խորհրդակցելով՝ ատամների ծկթումով պայմանավորված անհանգստությունը նվազեցնելու համար կարելի է պարացետամոլ (ացետամինոֆեն) և/կամ իբուպրոֆեն տալ։ Լնդերին քսվող տարբեր տեղային ցավազրկող դեղամիջոցներ խորհուրդ չի տրվում օգտագործել։ Նախ, դրանք շատ արագ լվացվում են թքով և երկարատև ազդեցություն չեն կարող ապահովել, մյուս կողմից որոշ ցավազրկողներ կարող են թմրեցնել երեխայի բկանցքի լորձաթաղանթը, խանգարել երեխայի կլման ակտը և կյանքի համար վտանգավոր իրավիճակներ ստեղծել։

2025թ․ սեպտեմբերի 2-ին Ուիգմոր հիվանդանոցում տեղի ունեցավ Հայաստանի մանկաբուժության ոլորտի համար նշանակալի իրադարձություն․ ստորագրվեց Ուիգմոր հիվանդանոցի և ԱՄՆ առաջատար մանկական հիվանդանոց Valley Children’s Healthcare-ի միջև համագործակցության երկրորդ փուլի հուշագիրը։«Արմենիա ԹՎ»-ի «Բարի լույս» հաղորդման եթերում զրուցել ենք համագործակցության նպատակների, հաջողությունների և առաջիկա ուղղությունների մասին։ Հաղորդման հյուրերն են Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոցի զարգացման գծով փոխտնօրեն Տաթևիկ Քոլոյանը և բուժական գծով փոխտնօրեն, բ.գ.թ., մանկաբույժ Հրաչուհի Ղազարյանը։

Չկա ավելի թանկ բան, քան փոքրիկների առողջությունը. Սեպտեմբերի 2-ին «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ում տեղի ունեցավ Հայաստանի մանկաբուժության ոլորտի համար նշանակալի իրադարձություն․ ստորագրվեց «Ուիգմոր»-ի և ԱՄՆ առաջատար մանկական հիվանդանոց Valley Children’s Healthcare-ի հետ համագործակցության երկրորդ փուլի հուշագիրը։ Մեր նպատակն անփոփոխ է՝ վստահելի և անվտանգ բուժօգնությունը իրական դարձնել Հայաստանում յուրաքանչյուր երեխայի համար։

.ԵՐԵՎԱՆ — 2025թ. Սեպտեմբերի 2-ին «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ում տեղի ունեցավ Հայաստանի մանկաբուժության ոլորտի համար նշանակալի իրադարձություն․ ստորագրվեց «Ուիգմոր»-ի և ԱՄՆ առաջատար մանկական հիվանդանոց Valley Children’s Healthcare-ի հետ համագործակցության երկրորդ փուլի հուշագիրը։ Ուիգմոր հիվանդանոցի և Valley Children’s-ի հետ համագործակցությունը սկիզբ է առել 2023թ․-ին՝ երկկողմ հուշագրի ստորագրմամբ։ Համագործակցության դրական փորձը և բազմաթիվ հաջողությունները հիմք ծառայեցին այսօր հուշագրի երկրորդ փուլի ստորագրման համար։«Մեր նպատակն անփոփոխ է՝ վստահելի և անվտանգ բուժօգնությունը իրական դարձնել Հայաստանում յուրաքանչյուր երեխայի համար։ Հենց այս տրամադրվածությամբ էլ մեկնարկում ենք համագործակցության երկրորդ փուլը՝ խորացնելով և ընդլայնելով թիրախային ուղղությունների զարգացումը», - նշում է «Ուիգմոր Գրուփ»-ի հիմնադիր տնօրեն Զավեն Քոլոյանը։ «Երբ որոշեցինք մանկական հիվանդանոց կառուցել, նպատակն էր ստեղծել նմանը չունեցող՝ միջազգային չափանիշներին համապատասխան կենտրոն, ինչը մեծ պատվով կարողացանք իրականացնել։ », - պատմում է Զավեն Քոլոյանը։ Ըստ նրա խոսքերի, հիվանդանոցի ստեղծման ավելի երկարաժամկետ և կարևոր նպատակն է շարունակաբար զարգացնել և պահպանել «ուիգմորական» բժշկության որակը, որտեղ էլ օգնության եկան ԱՄՆ գործընկերները։ «Կարծում եմ, նման համագործակցության կարևորությունն այն է, որ, ինչպես Valley Children’s-ը, այնպես էլ Ուիգմորը, ամբողջությամբ երեխաների մասին են և չկա ավելի թանկ բան, քան մեր փոքրիկների առողջությունը։ Այսօրվա արարողությանը մենք շատ հավակնոտ նպատակների և արդեն իսկ գրանցված մեծ առաջընթացի մասին լսեցինք, որոնք ինձ անկեղծորեն հիացրեցին։ Valley Children’s-ում մենք մշտապես ձգտում ենք որակի շարունակական բարելավմանը, և այս կոնտեքստում Ուիգմորում իրականացվող աշխատանքը, իրապես, տպավորիչ է։ Մեզ համար մեծ պատիվ է մասնակցել այս ամենին և աջակցել այնպիսի նախաձեռնությունների, որոնց կարիքը երկիրը կենսականորեն ունի։ Սա մեզ համար պարզապես համագործակցություն չէ, այլ բարոյական պարտավորություն», - նշում է Valley Children’s Healthcare-ի Առողջապահության հանձնաժողովի նախագահ Մայքլ Հենսընը։  «․․․մենք հնարավորություն ունենք կիսվելու մեր գիտելիքով, բժիշկների փորձառությամբ ու կառավարման մշակույթով՝ աջակցելով առողջապահության զարգացմանը և ապահովելով ճիշտ ուղղություն», - նշեց Valley Children’s Healthcare-ի Հիվանդանոցի կառավարման հանձնաժողովի նախագահ Հոզե Էլգոռիագան։ Ըստ Հ․ Էլգոռիագայի խոսքերի, հուշագրի ստորգրման երկրորդ փուլի նպատակն է և՛ Հայաստանում, և՛ ԱՄՆ-ում առողջ ու լիարժեք ապագայի հնարավորություն տալ յուրաքանչյուր երեխայի։«Այս համագործակցության կարևոր մասը՝ կրթական բաղադրիչն է, որի շրջանակում կարող ենք ապահովել մեր բժիշկների, ադմինիստրատիվ թիմի և հատկապես բուժքույրական անձնակազմի շարունակական կրթությունը», նշեց «Ուիգմոր Գրուփ»-ի կառավարման հանձնաժողովի նախագահ Բեդրոս Եղիայանը։ 2023թ․ հուշագրի ստորագրումից ի վեր ութ մասնագիտական փոխայցելություն է իրականացվել հիվանդանոցների միջև՝ ներառյալ ԱՄՆ գործընկերների երկու այցերը Հայաստան։

ԵՐԵՎԱՆ — 2025թ. Սեպտեմբերի 1-ից 12-ը «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ը կհյուրընկալի իր գործընկեր, ԱՄՆ առաջատար մանկական բուժհաստատության՝ Valley Children’s Healthcare-ի մասնագիտական պատվիրակության երրորդ այցելությունը Հայաստան։Պաշտոնական այցը ղեկավարում են Valley Children’s Healthcare-ի Առողջապահության և Հիվանդանոցի կառավարման հանձնաժողովների նախագահներ Մայքլ Հենսընը և Հոզե Էլգոռիագան։ Պատվիրակության կազմում են մանկաբուժական ոլորտի առաջատար մասնագետներ և առողջապահության կազմակերպիչներ։Մասնագիտական հերթական այս այցն իրականացվում է Valley Children’s Healthcare-ի և «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ի միջև 2023թ․-ին կնքված գործընկերության շրջանակում՝ նպատակ ունենալով Հայաստանում զարգացնել մանկական առողջապահությունը՝ բժշկական փորձի փոխանակման և շարունակական մասնագիտական կրթության միջոցով։ Այցի շրջանակում կկայանա հիվանդանոցների միջև համագործակցության հուշագրի երկրորդ փուլի ստորագրման պաշտոնական արարողությունը։ «Այս համագործակցությունը մեզ համար կարևոր է՝ Հայաստանում մանկական առողջապահության ոլորտում նոր, համակարգային զարգացումներ բերելու համար: Հիմնվելով հաջողված փորձի և արդյունքների վրա՝ մենք համագործակցության Երկրորդ փուլն ենք միասին կառուցում՝ խորացնելով թիրախային ուղղությունների զարգացումը՝ Հայաստանում լավագույն փորձը ներդնելու ճանապարհով», — նշում է «Ուիգմոր» հիվանդանոցի զարգացման գծով փոխտնօրեն Տաթևիկ Քոլոյանը։  Այցի շրջանակում սեպտեմբերի 6-ին տեղի կունենա «Մանկաբուժությունը գործնականում․ կիսելով Valley Children’s-ի փորձն ու գիտելիքը» թեմայով ՇՄԶ կրեդիտավորված մանկաբուժական գիտաժողովը, որտեղ դասախոսություններ կկարդան ԱՄՆ մասնագետները։ Գիտաժողովին կմասնակցեն Հայաստանի մանկաբուժական համայնքի մեծ թվով մասնակիցներ ՀՀ մարզերից և Երևանից։«Հայաստանի մանկաբուժական համայնքը հնարավորություն է ստանում շփվելու, քննարկելու և արտասահմանյան գործընկերների հետ կիսվելու փորձով։ Այս այցը և դրա շրջանակում նախատեսված գիտաժողովը այն հարթակն են, որտեղ մասնագետները միավորվում են՝ շարունակաբար կրթվելու, միմյանցից սովորելու և միասին զարգացնելու մանկաբուժության ոլորտը», — ասում է «Ուիգմոր» հիվանդանոցի բուժական գծով փոխտնօրեն, բ.գ.թ. Հրաչուհի Ղազարյանը։ Համագործակցության հուշագրի ստորագրումից ի վեր «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ից արդեն հինգ մասնագիտական խումբ է մեկնել ԱՄՆ վերապատրաստման։ *** Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոցը Երևանում տեղակայված, 220 մահճակալ կարողությամբ հագեցած բժշկական կենտրոն է, որի աշխատանքի հիմքում երեխաներին և կանանց համապարփակ, մատչելի և բարձրորակ առողջապահական ծառայություններ մատուցելու մշակույթն է։ ՀՀ առողջապահության նախարարի 2023 թվականի հուլիսի 6-ի թիվ 3350-Ա որոշման համաձայն՝ «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ն արժանացել է մանկական խնամքի երրորդ բարձրագույն մակարդակի: Ընդունելով ընտանիքներ հանրապետության ողջ տարածքից՝ Ուիգմորը տրամադրում է միջազգային չափանիշներին համապատասխան ընդհանուր մանկաբուժական, նեղ մասնագիտական մանկական ծառայություններ, ինչպես նաև կանանց առողջությանն ուղղված և ծննդօգնության ծառայություններ: Ուիգմորի առաքելությունն է նպաստել Հայաստանի առողջապահական ոլորտի համակարգային բարեփոխմանը՝ սահմանելով որակի և խնամքի միջազգային չափանիշներ: Լրացուցիչ տեղեկությունների համար այցելեք կայք։*** Valley Children’s Healthcare ԱՄՆ կենտրոնական Կալիֆորնիայի մանկական առողջապահական բարձրորակ և համապարփակ խնամքի ծառայությունների մատակարար է։ Հիվանդանոցն ապահովում է մասնագիտացված թերապևտիկ և վիրաբուժական ծառայություններ, ունի 358 մահճակալ կարողություն: Valley Children’s Healthcare-ն իր տարածաշրջանի առաջին բուժ. հաստատությունն է, որ ստացել է Magnet Nursing՝ ԱՄՆ- ի ամենաբարձր բուժքույրական հենանիշը։ 2023թ. Valley Children’s-ը ԱՄՆ-ի խոշորագույն՝ U.S. News and World Report մեդիա ընկերության կողմից հերթական անգամ ճանաչվել է որպես երկրի լավագույն մանկական հիվանդանոցներից մեկը՝ մանկաբուժական յոթ մասնագիտություններով: Իր 3500 աշխատակիցներով Valley Children’s-ը բարձրորակ, համապարփակ բուժօգնություն է տրամադրում կենտրոնական Կալիֆորնիայի ավելի քան 1,3 միլիոն երեխաների։ Լրացուցիչ տեղեկությունների համար այցելեք այստեղ: