Ուրախ ենք տեղեկացնել, որ «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ի մանկաբույժ Կարինե Շամիլյանը հաջողությամբ ավարտել է հեղինակավոր Lactation Education Resources-ի կողմից կազմակերպված վերապատրաստման ծրագիրը՝ ստանալով կրծքով կերակրման խորհրդատուի (Lactation Consultant) որակավորում։ ԿԿ մասնագետի մոտ կադող եք գրանցվել խորհրդատվության հետևյալ դեպքերում՝ հղիության ընթացքում, երբ ցանկանում եք նախապես ուսումնասիրել ու յուրացնել կրծքով կերակրման ճիշտ մոտեցումները,դժվարանում եք երեխային ճիշտ դիրքավորել կամ մոտեցնել կրծքին,զգում եք ցավ, գրգռվածություն կամ պտուկների վնասում,առկա է կաթի պակաս կամ գերարտադրություն,անհրաժեշտ է կաթի արտամղման կամ կթիչի ճիշտ ընտրության խորհրդատվություն,ցանկանում եք վերականգնել կաթնարտադրությունը կամ կազմակերպել կրծքով կերակրման դադարն առանց տհաճ հետևանքների։անհրաժեշտ է խորհրդատվություն և մասնագիտական ուղեկցում վաղաժամ ծնված կամ առողջական խնդիրներ ունեցող նորածիններին կերակրելու հարցում,կերակրման ընթացքում անհրաժեշտ է հոգեբանական աջակցություն։ Խորհրդատվության գրանցման համար զանգահարեք՝ 012345678։

ԵՐԵՎԱՆ, 16 ՀՈԿՏԵՄԲԵՐԻ․ «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ում ամփոփում են հոկտեմբերի 14-16-ը մասնագիտական այցով Հայաստան ժամանած Շվեդիայի Ումեո համալսարանական հիվանդանոցի մանկական էնդոկրինոլոգիայի և դիաբետոլոգիայի բաժանմունքի ղեկավար Ելենա Լունդբերգի մասնագիտական այցն ու այցի շրջանակում կայացած՝ «Աճից մինչև սեռահասունացում․ մանկական էնդոկրին համակարգի խանգարումների վարման ժամանակակից մոտեցումները» թեմայով ՇՄԶ-կրեդիտավորված գիտաժողովը՝ նախատեսված մանկաբույժների, մանկական և մեծահասակների էնդոկրինոլոգների համար։«Ուիգմոր»-ից տեղեկացնում են, որ մասնագիտական այցի և գիտաժողովի էական նպատակն էր Հայաստանում խթանել մանկական էնդոկրինոլոգիայի ոլորտում միջազգային փորձի փոխանակումը, մասնագիտական համայնքում ապահովել նորագույն տեխնոլոգիաների կիրառումն, ապացուցահեն բժշկության հիման վրա շարունակական որակի զարգացումն ու լավագույն մոտեցումների տեղայնացումը հայկական բժշկական միջավայրում։ Առանձնահատուկ ուշադրության կենտրում էր մանկական շաքարային դիաբետի ժամանակակից բուժման մեթոդները, մասնավորապես՝ ինսուլինային պոմպերի տեխնոլոգիան, որն արդեն երկար տարիներ լայնորեն կիրառվում է Շվեդիայում և մի շարք եվրոպական երկրներում, սակայն Հայաստանում դեռ լայն տարածում չունի։ «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոցը» այս ուղղությամբ հանդես է գալիս որպես նորարարական մոտեցումների ներդրող, նպատակ ունենալով Հայաստանի երեխաների համար հասանելի դարձնել ինսուլինային պոմպերի կիրառման փորձը և բարելավել նրանց կյանքի որակը՝ վերահսկվող և ճշգրիտ ինսուլինոթերապիայի միջոցով։Ըստ ՄԱԿ-ի, IDF (Diabetes Atlas, 2021) և ISPAD (Clinical Practice Consensus Guidelines, 2023) տվյալների՝ աշխարհում ավելի քան 1.52 միլիոն երեխա և դեռահաս (0-19 տ.) ապրում է առաջին տիպի շաքարային դիաբետով։ Վերջին տասնամյակում հիվանդացության տարեկան աճը կազմում է միջինը 3 տոկոս։ Ըստ պաշտոնական տվյալների ՀՀ֊ում ներկայումս շուրջ 900 երեխա ունի շաքարային դիաբետ։ Զարգացած երկրներում երեխաների մեծ մասը ստանում է ինսուլինոթերապիա պոմպային համակարգերի միջոցով։ Այս մոտեցումը նվազեցնում է հիպոգլիկեմիաների ռիսկը, բարելավում գլյուկոզայի վերահսկումը և զգալիորեն բարձրացնում երեխայի և ընտանիքի կյանքի որակը։ «Մեր նպատակն է շարունակաբար ապահովել բժշկական ծառայությունների բարձր որակը՝ հիմնվելով ապացուցահեն բժշկության և աշխարհի առաջատար փորձի վրա։ Դր Լունդբերիգ այցը մեզ հնարավորություն տվեց ոչ միայն դիտարկել մանկական էնդոկրին խանգարումների բուժման ժամանակակից մոտեցումները, այլև հասկանալ, թե ինչպե՞ս կարող ենք Հայաստանում զարգացնել ինսուլինային պոմպերի տեխնոլոգիան՝ դարձնելով այն հասանելի մեր փոքրիկ բուժառուների համար», - նշում է «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ի էնդոկրինոլոգիական ծառայության պատասխանատու Լուսինե Քալանթարյանը։ Ըստ մասնագետի հիվանդանոցը չի կարող ունենալ ապագա, եթե այստեղ չեն իրականացվում կրթական ծրագրեր և կայացած գիտաժողովը լավագույն ձևաչափերից մեկն է, որով գիտելիքն ու նորարարությունը տեղափոխվում են կրթական հարթակ։ «Յուրաքանչյուր միջազգային այց և համագործակցություն մեզ հնարավորություն են տալիս շարունակաբար բարձրացնել մեր բուժառուների բուժման որակը, ինչպես նաև լինել մեր երկրում առաջինը՝ մանկական դիաբետի բուժման նորարարական լուծումների ներդրման գործում», - ընդգծում է Լ․Քալանթարյանը։ «Աճից մինչև սեռահասունացում․ մանկական էնդոկրին համակարգի խանգարումների վարման ժամանակակից մոտեցումները» ՇՄԶ կրեդիտավորված գիտաժողովի ընթացքում քննարկվեցին մանկական էնդոկրին խանգարումների ժամանակակից ախտորոշման, բուժման և մոնիթորինգի ուղեցույցները, ներկայացվեցին Շվեդիայի առողջապահական ոլորտի փորձի մի շարք գործնական օրինակներ, ինչպես նաև Շվեդիայի և Հայաստանի մասնագետների համատեղ աշխատանքից բխող դիտարկումներ։ «Ուրախ եմ, որ հնարավորություն ունեցա այցելել Ուիգմոր և կիսել Շվեդիայի փորձը՝ մանկական էնդոկրին հիվանդությունների ախտորոշման և բուժման ոլորտում», - նշում է Ումեո համալսարանական հիվանդանոցի (Շվեդիա) մանկական էնդոկրինոլոգիայի և դիաբետոլոգիայի բաժանմունքի ղեկավար Ելենա Լունդբերգը։ «Գիտելիքի փոխանակումը յուրաքանչյուր ոլորտի զարգացման առանցքային պայմանն է։ Աշխարհի լավագույն փորձի տեղայնացումն ու հարմարեցումը տեղական իրականությանը հնարավորություն է տալիս ապահովել կայուն և որակյալ բժշկական խնամք երեխաների համար։ Հայաստանում տեսնում եմ մեծ ներուժ և նվիրված թիմ, որը պատրաստ է ներդնել միջազգային նորարարությունները մանկական էնդոկրին խնդիրերի բուժման գործում», - հավելում է մասնագետը։ Ընհանուր այցի շրջանակում իրականացվել են նաև համատեղ խորհրդատվություններ և մասնագիտական քննարկումներ «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ի էնդոկրինոլոգիական թիմի հետ։ *** «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ը Երևանում տեղակայված 220 մահճակալով բազմապրոֆիլ բժշկական կենտրոն է, որը տրամադրում է կանանց և երեխաների առողջությանը նվիրված ծառայությունների ամբողջական շարքը։ Հիվանդանոցն արժանացել է ՀՀ առողջապահության նախարարության կողմից սահմանված մանկական խնամքի երրորդ՝ բարձրագույն մակարդակի, իսկ իր կրթական և գործընկերային նախաձեռնություններով նպաստում է առողջապահության համակարգի շարունակական զարգացմանը Հայաստանում։

Ուրախ ենք տեղեկացնել, որ «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ում պետպատվերի շրջանակում արդեն հասանելի են կրծքագեղձի ուռուցքաբանական վիրաբուժական ծառայությունները։ Սիրելի՛ կանայք, Կրծքագեղձի քաղցկեղը դատավճիռ չէ, Վաղ ախտորոշումը հնարավորություն է տալիս լիարժեք բուժման, Տարեկան զննումները ձեր լավագույն պաշտպանությունն են։Հավելյալ տեղեկատվություն կրծքագեղձի առողջության վերաբերյալ․ 10 փաստ մամոլոգիայի մասին՝ https://wigmore.am/hy/wigmore-kanants-ev-erekhaneri-hivandanots/norutyunner/10-past-mamologiayi-masin-2025-10-03 Ինչպե՞ս վաղ հայտնաբերել կրծքագեղձի քաղցկեղը՝ https://wigmore.am/hy/wigmore-kanants-ev-erekhaneri-hivandanots/norutyunner/inchpes-vagh-haytnaberel-krtskageghdzi-kaghtskeghy-2025-07-29 Ի՞նչ է մամոգրաֆիան՝ https://wigmore.am/hy/wigmore-kanants-ev-erekhaneri-hivandanots/norutyunner/inch-e-mamografian-2025-07-28 Կրծքագեղձի անվճար սքրինինգային ծրագիր՝ https://wigmore.am/hy/wigmore-kanants-ev-erekhaneri-hivandanots/norutyunner/krtskageghdzi-kaghtskeghi-vagh-haytnaberman-skriningayin-hetazotutyunner-2025-08-15 Կրծքագեղձի քաղցկեղ. ի՞նչ է պետք իմանալ՝ չուշանալու համար՝ https://wigmore.am/hy/wigmore-kanants-ev-erekhaneri-hivandanots/norutyunner/krtskageghdzi-kaghtskegh-inch-e-petk-imanal-chushanalu-hamar-2025-10-08 «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ի մամոլոգիական ծառայություն՝ https://wigmore.am/hy/wigmore-kanants-ev-erekhaneri-hivandanots/tsarayutyunner/mamologia 

Երբևէ նկատե՞լ եք՝ որքան հաճախ ենք մեր առողջության հետ կապված գործողությունները հետաձգում․․․ Մինչև բոլոր ավելի կարևոր գործերն ավարտենք։ Մինչև ցավն անտանելի չդառնա։ Մինչև․․․ Հոկտեմբերն ամբողջ աշխարհում նշվում է որպես կրծքագեղձի քաղցկեղի իրազեկման ամիս։ Սա ժամանակ է խոսելու կանանց առողջության, վաղ ախտորոշման և հիվանդության կանխարգելման մասին և խրախուսել հոգ տանել սեփական առողջության մասին, ոչ թե մինչև․․․ այլ հենց հիմա՛։ Հարյուրավոր երկրներում բարձրաձայնում են պարզ և կարևոր ճշմարտություն. կրծքագեղձի քաղցկեղը բուժելու հավանականությունը շատ բարձր է, եթե այն հայտնաբերվի ժամանակին։ Հայաստանում այս հարցերը դեռ հնչում են առավել հուզական ու հրատապ․․․ Ինչո՞ւ հատկապես Հայաստանում 2022-2024թ․-ը ամբողջ աշխարհում գրանցվել է առավել քան 2.2 միլիոն կրծքագեղձի քաղցկեղի նոր դեպք (ըստ ԱՀԿ տվյալների)։ Հայաստանում ամեն տարի գրանցվում է կրծքագեղձի քաղցկեղի ավելի քան 1400 նոր դեպք։ Ցավալի է նաև այն, որ հիվանդությունը «երիտասարդանում» է. վերջին տարիներին դեպքերն ավելի հաճախ արձանագրվում են մինչև 40 տարեկան կանանց շրջանում։ «Ամենամեծ մարտահրավերը, որ պետք է բոլորս օգնենք կանանց հաղթահարել, վախն է․ վախ՝ ցավից, վախ՝ անցանկալի ախտորոշում լսելու։ «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ում մենք փորձում ենք ձևավորել առողջության հանդեպ պատասխանատու և հոգատար վերաբերմունքի մշակույթ։ Մենք կարևորում ենք կանանց հետ բաց և հասանելի հաղորդակցությունը, կազմակերպում ենք կրթական հանդիպումներ, դասախոսություններ, այցելություններ դեպի մարզեր՝ նպաստելով, որ կանխարգելիչ բժշկությունը հասանելի ու հասկանալի լինի բոլորին», — ասում է Ներսիկ Ժամհարյանը՝ «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ի մամոլոգիական ծառայության պատասխանատուն։ Իր հերթին «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ի բժիշկ-ռադիոլոգ, ՈւՁՀ մասնագետ/մամոգրաֆիստ Հերմինե Պողոսյանն ընդգծում է, որ շատ հաճախ է տեսնում կանանց, որոնք մամոգրաֆիայի սենյակ մտնում են վախով ու լարվածությամբ, սակայն գործողության ավարտին դուրս են գալիս դրական հույզերով։ «Ժամանակակից մամոգրաֆիան տևում է 10-15 րոպե՝ մասնագետին տալով առավելագույն անհրաժեշտ տեղեկատվությունը։ Ժամանակակից սարքերը, որոնք օգտագործվում են «Ուիգմոր»-ում, կրծքագեղձին քիչ սեղմումով տալիս են բարձրորակ, գերճշգրիտ պատկերներ՝ նվազագույն ճառագայթման պայմաններում։ Բացի այդ ռեպրոդուկտիվ տարիքի կանանց մոտ մամոգրաֆիան իրականացնելու համար ընտրվում է դաշտանային ցիկլի այնպիսի օրեր, երբ կրծքագեղձը մինիմալ զգայուն է։ Սովորաբար, դրանք դաշտանային ցիկլի 7-12-րդ օրերն են։ Զննման սկզբում մենք հանգիստ խոսում ենք հետազոտության ընթացքի, նպատակների ու հնարավոր արդյունքների մասին։ Տրվում է տեղեկատվական թերթիկ՝ պարզ լեզվով ներկայացված բոլոր հարցերով՝ ի՞նչ հագնել, ինչպե՞ս պատրաստվել, ի՞նչ սպասել։ Զրուցում ենք նաև ընդհանուր առողջական ֆոնից, ժառանգականությունից, և, եթե անհրաժեշտ է, հավելյալ հետազոտության տարբերակներ ենք առաջարկում։ Մեր նպատակն է ոչ միայն հետազոտություն կատարել, այլ նաև օգնել կնոջը գիտակցել՝ իր առողջությունն իր ձեռքերում է», - պատմում է բժիշկ․ Հ․Պողոսյանը։ Ի՞նչ է մամոգրաֆիան Մամոգրաֆիան կրծքագեղձի ռենտգեն հետազոտություն է, որն ունի կարգավիճակ՝ վաղ հայտնաբերման տեսանկյունից։ «Ուիգմոր»-ում տեղադրված նոր սերնդի սարքավորումները թույլ են տալիս ստանալ եռաչափ պատկերներ՝ մինիմալ ճնշմամբ, բարձր հստակությամբ և գրեթե առանց ցավի։ Հետազոտությունը տևում է 5-10 րոպե, իսկ պատասխանը տրվում է նույն օրը՝ 10 րոպեում։ Մամոգրաֆիկ հետազոտության կամ խորհրդատվության գրանցվելու կամ հավելյալ տեղեկություն ստանալու համար զանգահարեք՝ 012345678։ Հավելյալ տեղեկատվություն կրծքագեղձի առողջության վերաբերյալ․ 10 փաստ մամոլոգիայի մասին՝ https://wigmore.am/hy/wigmore-kanants-ev-erekhaneri-hivandanots/norutyunner/10-past-mamologiayi-masin-2025-10-03 Ինչպե՞ս վաղ հայտնաբերել կրծքագեղձի քաղցկեղը՝ https://wigmore.am/hy/wigmore-kanants-ev-erekhaneri-hivandanots/norutyunner/inchpes-vagh-haytnaberel-krtskageghdzi-kaghtskeghy-2025-07-29Ի՞նչ է մամոգրաֆիան՝ https://wigmore.am/hy/wigmore-kanants-ev-erekhaneri-hivandanots/norutyunner/inch-e-mamografian-2025-07-28 Կրծքագեղձի անվճար սքրինինգային ծրագիր՝ https://wigmore.am/hy/wigmore-kanants-ev-erekhaneri-hivandanots/norutyunner/krtskageghdzi-kaghtskeghi-vagh-haytnaberman-skriningayin-hetazotutyunner-2025-08-15 «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ի մամոլոգիական ծառայություն՝ https://wigmore.am/hy/wigmore-kanants-ev-erekhaneri-hivandanots/tsarayutyunner/mamologia 

Նոյեմբերի 3-ին «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ը մասնագիտական այցով հյուրընկալելու է Կահիրեի «Շիֆա» հիվանդանոցի պրոֆեսոր Օսամա Շաուկիին, ով ներարգանդային վիրաբուժության առաջատարներից է ամբողջ աշխարհում։ Այցի շրջանակում պրոֆեսորը Ուիգմորի գինեկոլոգիական թիմի հետ համատեղ կիրականացնի վիրահատական միջամտություններ հետևյալ խնդիրներն ունեցող կանանց համար․ ▫️Էնդոմետրիումի պոլիպներ, ▫️Արգանդի ենթալորձային միոմաներ(սուբմուկոզ), ▫️Ներարգանդային կպումներ (Աշերմանի համախտանիշ), ▫️Արգանդի բնածին արատներ (արգանդի խոռոչի միջնապատ, միաեղջյուր արգանդ), ▫️Կեսարյան հատման սպիի պլաստիկա: Առաջնային խորհրդատվությունը կիրականացվի «Ուիգմոր կանանց և երեխաների հիվանդանոց»-ի գինեկոլոգների կողմից։ Խորհրդատվության համար կարող են գրանցվել նաև այն բուժառուները, ովքեր նախկինում ունեցել են ներարգանդային վիրահատական միջամտություն, որը չի բերել ցանկալի արդյունքի, ինչպես նաև անպտղություն ունեցող կանայք։ Գրանցման համար կարող եք զանգահարել 012 345678։